Η ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΤΗ ΜΟΝΗ ΦΙΛΟΘΕΟΥ

Η Μονή Φιλοθέου του Αγίου Όρους αποτελεί εδώ και αιώνες ένα από τα σημαντικότερα πνευματικά στηρίγματα του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας. Το μοναστήρι, που αντλεί την χάρη από την Ιερά Εικόνα της Παναγίας Γλυκοφιλούσας που βρίσκεται στο Καθολικό της, αποτέλεσε την μονή της μετανοίας για τον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό, ενώ εκεί έκανε τα πρώτα του πνευματικά γυμνάσματα ως μοναχός ο Γέροντας Παΐσιος ο Αγιορείτης. Στις μέρες μας, ο Προηγούμενος της Γέροντας Εφραίμ ο Φιλοθεϊτης έχει δημιουργήσει άνω των 20 μοναστηριών στην Αμερική. 


Σε μια πρόσφατη επίσκεψη του «Αγιορείτικου Βήματος» στη Μονή, μας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση μια σπάνια για την Ορθοδοξία τοιχογραφία που βρίσκεται στο Νάρθηκα του Καθολικού της Μονής, που απεικονίζει τον Μέγα Αλέξανδρο νικημένο από τον θάνατο και ύστερα από την ευλογία των μοναχών μπορούμε να δείξουμε. 

 
Η τοιχογραφία απεικονίζει την στιγμή του θανάτου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, όπου ο χάρος με ένα μεγάλο σπαθί νικάει τον μέγιστο στρατηλάτη. Καταρχήν, αποδεικνύεται η αλήθεια της πίστης μας ότι ο φιλάνθρωπος Θεός δεν είναι ο αίτιος του θανάτου του ανθρώπου. Ο Χριστός δεν οδηγεί τον άνθρωπο στο θάνατο, αλλά στην ανάσταση. 

Η τοιχογραφία σε καμιά περίπτωση δεν έχει σκοπό την υποτίμηση του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Άλλωστε, όλη η Ορθόδοξη Παράδοση και οι Πατέρες δείχνουν σεβασμό και εκτίμηση στον Αλέξανδρο για την αρετή του και στο ρόλο του για την συνέχεια του Ελληνισμού και του ελληνικού πνεύματος. Ωστόσο το Ορθόδοξο ήθος ενδιαφέρεται πρώτα για τον άνθρωπο. Το ασκητικό βίωμα του Αγίου Όρους αντιμετωπίζει τα πράγματα της ζωής στη σωστή τους βάση και δεν παρεκκλίνει στη ματαιότητα και την κενόδοξη άποψη της ζωής που έχουμε εμείς στον κόσμο.
Βλέπουμε λοιπόν στην τοιχογραφία αυτόν που δεν νικήθηκε ποτέ, αυτόν που έγινε ο κυρίαρχος όλου του γνωστού τότε κόσμου, αυτόν που είχε όλα τα πλούτη του κόσμου, αυτόν που είχε όλη τη δόξα των ανθρώπων και δοξάζεται μέχρι σήμερα τόσο αδύναμο και τόσο νικημένο μπροστά στον θάνατο. Είναι χαρακτηριστική επίσης, η αγιογραφία του Αγίου Σισώη του Μεγάλου ασκητού της ερήμου, όπου στην Αίγυπτο ενώπιον του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου (μαρτυρία που δίνουν οι μαθητές του τον 5^ο αιώνα μ.Χ.) θρηνεί για την ματαιότητα και το πρόσκαιρο της ανθρώπινης ζωής. 

Ας δούμε και εμείς σήμερα που αγωνιζόμαστε για λίγη περισσότερη δόξα, πλούτο και δύναμη την αδυναμία αυτού που τα είχε όλα αυτά στο μέγιστο βαθμό. Ο Μεγάλος Βασιλιάς των Ελλήνων δεν πήρε τίποτα απ’ όλα αυτά μετά τον θάνατο. Ο Αλέξανδρος βέβαια δεν πρόλαβε να γνωρίσει τον Χριστό. Εμείς σήμερα ξέρουμε ποιος είναι αυτός που νίκησε τον θάνατο. Ποιος κατέβηκε στον άδη και σήκωσε τον πεσμένο άνθρωπο και σε ποιον μπορούμε να ελπίζουμε για την ανάσταση. 

Αναφέρει ο Μέγας Βασίλειος στο έρ­γο του «Πρό­σε­χε σε­αυ­τώ»:
«Σκύ­ψε στους τά­φους γι­α να δεις, αν μπο­ρείς να δι­α­κρί­νεις ποι­ός εί­ναι ο υ­πη­ρέ­της και ποι­ός ο κύ­ρι­ος, ποι­ός ο φτω­χός και ποι­ός ο πλού­σι­ος; Ξε­χώ­ρι­σε, αν μπο­ρείς, τον βα­σι­λι­ά, τον ι­σχυ­ρό α­πό τον α­δύ­να­τον, τον ό­μορ­φο α­πό τον ά­σχη­μο. Ό­ταν λοι­πόν θυ­μά­σαι την φθαρ­τή και θνη­τή σου φύ­ση, δεν θα υ­πε­ρη­φα­νευ­τείς πο­τέ».


Το βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης Εκκλησιαστής αρχίζει με τα εξής γνωστά λόγια: «Ματαιότης ματαιοτήτων, τα πάντα ματαιότης». Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος αναφέρει σχετικά: «Άκουσε τι λέγει ο Σολομώντας, που γνώρισε τα παρόντα πράγματα· έχτισα, λέγει, για τον εαυτό μου σπίτια, φύτεψα κήπους και παραδείσους, αμπελώνες και πισίνες με νερά, απέκτησα χρυσό και άργυρο, όρισα να μου τραγουδούν τραγουδιστές και τραγουδίστριες, απέκτησα πρόβατα και βόδια (Εκκλ. 2, 4-8). Πραγματικά κανένας δεν έκαμε τόσο τρυφηλή ζωή, κανένας δεν υπήρξε τόσο ένδοξος, κανένας τόσο σοφός, κανένας τόσο άρχοντας, κανένας δεν είδε τα πράγματα να συμβαίνουν τόσο πολύ όπως τα ήθελε αυτός. Τι λοιπόν; Τίποτε από αυτά δεν ωφελήθηκε· αλλά τι λέγει μετά από όλα αυτά; Ματαιότης ματαιοτήτων, τα πάντα ματαιότης (Εκκλ. 1, 2). Όχι απλώς ματαιότητα, αλλά σε υπερβολικό βαθμό».

ΠΗΓΗ