Μπορούν οι ΗΠΑ να επιτεθούν στη Συρία;

Όσο μεγαλώνει η βία στην Συρία, τόσο μικραίνουν τα περιθώρια επιλογών αντίδρασης. Οι διάφορες ομάδες, και υποομάδες που δρουν εκεί, δεν επιτρέπουν μια επέμβαση τύπου Λιβύης. Ο Άσαντ και ο στρατός του είναι ακόμη αρκετά ισχυροί, ώστε να μην πετύχει ούτε μια απλή ειρηνευτική δύναμη στο να επιβάλλει την τάξη. Και αν η Αμερική επενέβαινε, το μέγεθος της Συρίας, και η πολυπλοκότητα των εμπλεκομένων αντιμαχόμενων πλευρών, θα αποτελούσαν εγγύηση για ένα, ιρακινού τύπου, μακροχρόνιο «μπέρδεμα».

Είναι σημαντικό λοιπόν, να εξετάσουμε τις διαθέσιμες στρατιωτικές επιλογές, οι οποίες είναι τρεις:

• Μια «τιμωρητική» ναυτική ή αεροπορική επίθεση, που θα ενθαρρύνει ένα πραξικόπημα εναντίον του Άσαντ. Κάτι τέτοιο θα ενίσχυε τις υπάρχουσες οικονομικές κυρώσεις. Ένας ναυτικός αποκλεισμός θα εμπόδιζε την Συρία να εξάγει πετρέλαιο, ή να εισάγει αγαθά. Παράλληλα μια περιορισμένης έκτασης αεροπορική προσβολή, θα στερούσε από το καθεστώς κάποια περιουσιακά του στοιχεία, τα οποία αξίζουν πολλά για αυτό, όπως είναι π.χ. τα διάφορα παλάτια.

Με τα παραπάνω, θα υπήρχε μια ελπίδα, πως τα τσιράκια του Άσαντ θα πείθονταν να τον ξεφορτωθούν, και να μοιραστούν την εξουσία με την αντιπολίτευση, ως βασική προϋπόθεση αναστολής των κυρώσεων, και τερματισμού της όποιας στρατιωτικής επέμβασης.

• Μια ευρύτερη, όπως κάποτε στα Βαλκάνια, εκστρατεία, με σκοπό την ανατροπή του Άσαντ. Με αυτήν την επιλογή, θα μπορούσαν να στοχοποιηθούν τα βαριά όπλα με τα οποία ο συριακός στρατός βομβαρδίζει τις πόλεις.

Παράλληλα, θα μπορούσε να επιβληθεί μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την χώρα, για να εμποδιστεί η συριακή αεροπορία και τα ελικόπτερά της. Αυτό θα έπρεπε να συμπεριλαμβάνει και τον εξοπλισμό της αντιπολίτευσης, αν και κάτι τέτοιο θα είχε ως αποτέλεσμα την βραχυπρόθεσμη αύξηση της βίας, και όχι την μείωσή της.

• Η δημιουργία μιας ασφαλούς ζώνης για τους Σύριους άμαχους.

Οι ασφαλείς ζώνες ανακοινώνονται εύκολα, αλλά η επιβολή τους είναι δύσκολη υπόθεση. Ο στρατός της Συρίας θα αντιδρούσε οπωσδήποτε. Κάτι τέτοιο όμως, μπορεί όμως να υποστηριχτεί από την αεροπορία, και από ένα μικρό αριθμό χερσαίων δυνάμεων.

Το μοντέλο θα μπορούσε να είναι παρόμοιο με αυτό που εφαρμόστηκε με τους Κούρδους του Ιράκ στη δεκαετία του 1990, όταν ακόμη κυριαρχούσε ο Σαντάμ. Στη περίπτωση της Συρίας, δεν υπάρχει κάποια λογική γεωγραφική ή δημογραφική γραμμή διαχωρισμού, οπότε κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ πιο δύσκολη υπόθεση από την αντίστοιχη στο Ιράκ.

Ο πληθυσμός της Συρίας είναι διασκορπισμένος, ενώ οι σκοτωμοί γίνονται κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου θα ήταν πολύ δύσκολο να δημιουργηθούν ασφαλείς ζώνες, με δεδομένη την εγγύτητα, την ισχυρή παρουσία, και την αποτελεσματικότητα του συριακού στρατού.

Πιο εύκολη θα ήταν η δημιουργία μιας τέτοιας ζώνης στα βορειοανατολικά, κοντά στα σύνορα της Τουρκίας. Αυτό όμως δεν θα βοηθούσε τον πληθυσμό που απειλείται, και που είναι κυρίως συγκεντρωμένος στα δυτικά της χώρας. Έτσι, αυτή η επιλογή δεν θα βοηθούσε τους αμάχους. Θα μπορούσε όμως να συνδυαστεί με άλλες επιλογές, ώστε να προκληθεί η δημιουργία μιας ισχυρής αντίστασης, που θα μπορούσε να χρησιμοποιεί την ζώνη ως ορμητήριο εναντίον των δυνάμεων του καθεστώτος.

Και οι τρεις αυτές επιλογές είναι περιορισμένης εμβέλειας, και δεν υπόσχονται παρά μέτρια αποτελέσματα. Δεν είναι αποφασιστικές, και εμπεριέχουν ρίσκο. Για αυτό, θα πρέπει  να ληφθούν υπόψη, μόνο όταν και αν χειροτερέψουν τα πράγματα.

Ούτε όμως και οι εναλλακτικές προτάσεις είναι εύκολες. Στο τέλος, το πιο πιθανό θα είναι ότι ο Άσαντ θα καταστείλει την αντίδραση, θα επανελέγξει την χώρα, και θα σταματήσουν οι εχθροπραξίες πριν υπάρξει ολική καταστροφή.

Μπορεί όμως και να επέλθει μεγαλύτερο χάος, αφού κάποιες σουνιτικές αραβικές χώρες άρχισαν ήδη να εξετάζουν το ενδεχόμενο να οπλίσουν οι ίδιες την αντιπολίτευση. Μια τέτοια εξέλιξη, μπορεί να μην ανατρέψει τον Άσαντ, αλλά θα κλιμακώσει τις συγκρούσεις.

Όσο οι εκατόμβες στη Συρία αυξάνονται, και πλησιάζουν στις 10.000  νεκρούς, τόσο πιο γρήγορα θα πρέπει να αρχίσουμε να μιλάμε για στρατιωτική επέμβαση. Ο Άσαντ δεν δείχνει να πέφτει από μόνος του. Ίσως η απειλή μιας επέμβασης αναγκάσει τους συνεργάτες του να αναθεωρήσουν τη στάση τους, και να τον πείσουν να αποχωρήσει.

Το αποτέλεσμα που θα προκύψει μπορεί να μην είναι ιδανικό, αλλά θα είναι καλύτερο από τη σημερινή κατάσταση.

tnr.com
Απόδοση: S.A.

ΠΗΓΗ