Δομικά στοιχεία της ελληνικής γεωστρατηγικής

Ν. Λυγερός

Όταν εξετάζουμε παραδοσιακά ένα χάρτη με τις απεικονίσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας, νιώθουμε μία αδυναμία. Αυτό το αίσθημα δεν εξηγείται στρατηγικά, αλλά δομικά. Τοπολογικά έχουν μία σκόνη του Kantor που αντιμετωπίζει μία συμπαγή μάζα. Αυτή η διαφορά επηρεάζει το δυναμικό επίπεδο ειδικά όταν δεν γνωρίζουμε τα σύνολα του Julia. Επιπλέον, η επιρροή γίνεται και στο στατικό πλαίσιο. Το αποτέλεσμα της όλης διαδικασίας δίνει την εντύπωση μίας γεωστρατηγικής κυριαρχίας. Από την άλλη πλευρά, η ίδια η ύπαρξη της Ελλάδας αποτελεί ένα αντιπαράδειγμα στην όλη θεωρία....
 Η Ελλάδα αντιστέκεται διαχρονικά σε μία κυριαρχία που de facto δεν είναι απόλυτη. Αυτό σημαίνει ότι λειτουργεί μία άλλη νοητική στρατηγική που βασίζεται σε νοητικά σχήματα τα οποία εξ ορισμού δεν είναι συμβατικά.

Αν εξετάσουμε αυτή τη φορά, επιθετικά το πρόβλημα της απεικόνισης, τότε η Ελλάδα και ειδικά το Αιγαίο μπορεί να ερμηνευτεί ως ναρκοπέδιο για τον αντίπαλο. Η Ελλάδα με τα 3.000 νησιά της είναι ένα δυναμικό αμυντικό πεδίο. Σε περίπτωση εισβολής, ο αντίπαλος είναι αναγκασμένος να εξετάσει τα 3.000 νησιά για να μη δημιουργηθούν θύλακες μέσα στην περιοχή που κατέχει και σπάσει εσωτερικά το μέτωπο. Η γενική φοβία που υπάρχει στην Ελλάδα προέρχεται από τη μη δυνατότητα προστασίας κάθε νησιού. Κάθε νησί δίνει την εντύπωση ότι δεν επαρκεί το στρατηγικό του βάθος. Το στρατηγικό λάθος είναι ότι δεν κάνουμε χρήση ενός ολιστικού τεχνάσματος.
Τα νησιά δεν είναι de facto απομονωμένα. Αλλά ακόμα και αν αυτό ίσχυε, η απεικόνιση της νάρκης θα επαρκούσε. Επιπλέον, όταν ενσωματώνουμε τα νησιά σ’ ένα δυναμικό δίκτυο, τότε η όλη δομή δεν αποκτά μόνο μια συστημική ανθεκτικότητα αλλά και μια ευέλικτη γεωστρατηγική ιδιότητα: την πλαστικότητα που είναι ικανή να απορροφήσει τεράστια χτυπήματα δίχως να καταρρεύσει το όλο σύστημα. Πάνω σε αυτή τη βάση, βλέπουμε πόσο σημαντική είναι, μέσω της διεκδίκησης των 12 μιλίων, η έννοια της συνεκτικότητας.
 Ο εναέριος χώρος είναι αναγκαίος όχι όμως και ικανός δίχως τα χωρικά ύδατα. Ενώ όταν εξετάζουμε το χάρτη της Ελλάδας με τα 12 μίλια, αντιλαμβανόμαστε με μεγάλη ευκολία τη λανθασμένη παραδοσιακή προσέγγιση. Η πλαστικότητα είναι πια το αποτέλεσμα μιας τοπολογικής ιδιότητας και επιτρέπει μία απορροφητικότητα που ανησυχεί κάθε συμβατική επίθεση. Με άλλα λόγια, τα 12 μίλια αποτελούν μία γεωστρατηγική οντότητα που μετατρέπεται εύκολα σε μία αποτελεσματική νοητική στρατηγική. Κατά συνέπεια, το διεθνές δίκαιο δεν μας προσφέρει μόνο ένα πλαίσιο δικαίωσης, αλλά και ένα γεωστρατηγικό πεδίο δράσης. Πρέπει, λοιπόν, ν’ απεικονίζουμε την Ελλάδα με τα 3.000 νησιά με ένα διαφορετικό τρόπο διότι μόνο έτσι θα κατανοήσουμε πραγματικά την αποτελεσματικότητα της επινόησης της ελληνικής γεωστρατηγικής.

Δ. ΚΑΤΣΙΟΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΕΓΕΩΝΑ