“Περίεργο” δημοσίευμα των Financial Times για Τσίπρα και δραχμή

Με βάση την σημερινή της κατάσταση, ποια θα ήταν η πιο οικονομικά λογική επιλογή για την Ελλάδα; Υπάρχουν τέσσερις, η κάθε μια από τις οποίες σφύζει από αβεβαιότητα.
Η πρώτη είναι η συμβατική: Ακόμη περισσότερη λιτότητα και μεταρρυθμίσεις, όπως θέλουν η ΕΕ και το ΔΝΤ. Το ρίσκο με αυτή τη λύση είναι ότι η Ελλάδα θα μπει σε μια μόνιμη ύφεση, και σε μια παγίδα χρέους, με το εθνικό προϊόν της να μειώνεται γρηγορότερα από την ανάπτυξη. Ένα άλλο μείον αυτής της επιλογής είναι ότι μπορεί να πετύχει στα χαρτιά, αλλά όχι και πολιτικά.

Ήδη βλέπουμε το αριστερό κόμμα ΣΥΡΙΖΑ, που είναι κατά της λιτότητας να προηγείται στις τελευταίες δημοσκοπήσεις. Αν αυτό επιβεβαιωθεί και στις εκλογές, θα σημαίνει άλλες 50 κοινοβουλευτικές έδρες, δηλαδή το 1/6 των συνολικών εδρών του κοινοβουλίου. Άρα θα πρόκειται για τον θρίαμβο των ακραίων κομμάτων.
Επειδή λοιπόν η παραπάνω λύση δεν είναι βιώσιμη ούτε οικονομικά, αλλά ούτε και πολιτικά, δεν μοιάζει με λογική επιλογή.
Μια δεύτερη επιλογή θα ήταν αυτή όπου η Ελλάδα εφαρμόζει το ίδιο σχέδιο, μέχρι να πετύχει πρωτογενή ισολογισμό (προ τόκων) και μετά να πάει σε χρεοκοπία, ή τουλάχιστον να επαναδιαπραγματευτεί το μνημόνιο διάσωσης. Αυτή είναι μια πιο ρεαλιστική επιλογή, που ήδη πρωτοσυζητήθηκε πριν από μερικές ημέρες. Υπάρχει όμως κίνδυνος, αφού η απαραίτητη λιτότητα θα είναι τόσο επώδυνη και μακράς διαρκείας, που θα προκαλούσε σοβαρές πολιτικές συνέπειες.
Η τρίτη επιλογή είναι αυτή που περιέγραψε ο Α. Τσίπρας του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος θέλει άμεση ακύρωση του μνημονίου, αντιστροφή μερικών από τις μεταρρυθμίσεις, και ίσως στάση πληρωμών στο υπόλοιπο χρέος της χώρας. Δεν φοβάται, πως κάτι τέτοιο θα οδηγήσει την χώρα του εκτός ευρωζώνης. Πιστεύει πως η ΕΕ μπλοφάρει. Δεν γνωρίζουμε αν έχει δίκιο ή όχι.
Τι θα συνέβαινε αν η Ελλάδα ακύρωνε μονομερώς το πρόγραμμα λιτότητας; Κατ αρχήν, η ΕΕ θα σταματούσε την δανειοδότησή της προς την Αθήνα. Στη συνέχεια η Ελλάδα θα κήρυττε στάση πληρωμών στο ξένο χρέος. Με δεδομένο όμως το πρωτογενές της έλλειμμα, θα χρειάζονταν ακόμη περισσότερη λιτότητα. Και αν ήθελε να παραμείνει στο ευρώ, μπορούν οι υπόλοιποι να την αποπέμψουν;
Οι συνθήκες της ΕΕ δεν προβλέπουν την αποχώρηση κράτους μέλους από την νομισματική ένωση, ούτε και την εκδίωξή του. Το νόμισμα της ΕΕ είναι το ευρώ. Τεχνικά, η ΕΚΤ θα μπορούσε να αποφασίσει να μην αποδέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση. Θα μπορούσε να αρνηθεί την ρευστότητα προς την Ελλάδα. Τότε, η Αθήνα θα αναγκάζονταν να βγει από το ευρώ «εθελοντικά». Αυτό όμως θα συνιστούσε μια εχθρική πράξη.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Wolfgang Schäuble θεωρεί πως η ευρωζώνη θα επιβιώσει, παρά την αποχώρηση της Ελλάδας. Αυτή η πίστη του μας θυμίζει μια ανάλογη περσινή, όταν μας έλεγε πως η ευρωζώνη μπορεί να αντέξει την εθελοντική συμμετοχή των ομολογιούχων. Πρόκειται μάλλον για μια ακόμη λάθος κρίση του. Το σίγουρο είναι, ότι οι επενδυτές θα ποντάρουν στη διάλυση της ευρωζώνης, αν η Ελλάδα αποχωρήσει απ αυτήν.
Υπάρχει επίσης ο μεγάλος κίνδυνος της μεταδοτικότητας. Η Fitch Ratings ανακοίνωσε προχθές, ότι η έξοδος της Ελλάδας θα επηρέαζε αρνητικά την αξιολόγηση της ευρωζώνης.
Ο Τσίπρας μάλλον έχει δίκιο όταν λέει πως δεν συμφέρει στην ΕΕ να διώξει την Ελλάδα από το ευρώ. Το θέμα όμως είναι ότι αυτό μπορεί όντως να συμβεί, λόγω λανθασμένης κρίσης των πολιτικών ηγετών της ΕΕ.
Μια τέταρτη επιλογή αφορά στην άμεση εθελοντική αποχώρηση της Ελλάδας. Η χώρα διαθέτει μικρό εξαγωγικό τομέα, και τα πρώτα πλεονεκτήματα στην ανταγωνιστικότητα που θα κερδίσει, σύντομα θα εξαφανιστούν εξαιτίας των εσωτερικών πολιτικών.
Από τις τέσσερις πιθανές επιλογές, η χειρότερη είναι η πρώτη. Αν συνεχίσει το μνημόνιο, η Ελλάδα θα βρεθεί σε μια ακόμη δεκαετία οικονομικής καθίζησης, μια αναπόφευκτη έξοδο από το ευρώ, και μια πιθανή κατάρρευση της δημοκρατίας της.
Η καλύτερη επιλογή θα ήταν μια στρατηγική επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος ως το 2013, και μετά μια στάση πληρωμών στο ξένο δημόσιο και ιδιωτικό χρέος. Αυτό δεν θα άρεζε στους ξένους, αλλά τουλάχιστον θα κρατούσε την χώρα στο ευρώ.
Η προσέγγιση του Τσίπρα ενέχει κινδύνους. Είναι φανερό όμως το γιατί τον ψηφίζουν οι Έλληνες. Οι τοποθετήσεις του είναι σαφώς πιο λογικές από το κατεστημένο που θέλει το μνημόνιο, το οποίο όμως δεν υπόσχεται καμία οικονομική ανάκαμψη. Βλέπουμε δηλαδή ξανά, μια Γερμανία της δεκαετίας του 1930.
Η επιλογή λοιπόν είναι χρεοκοπία σήμερα, ή χρεοκοπία αργότερα. Προτιμότερη είναι η χρεοκοπία αργότερα, επειδή θα μεσολαβήσει μια πιο ομαλή δημοσιονομική προσαρμογή, με λογικές μεταρρυθμίσεις, που θα αυξήσουν την πιθανότητα παραμονής της χώρας στο ευρώ.
Δυστυχώς όμως, το πολιτικό κλίμα στην χώρα, την οδηγεί αλλού…

www.ft.com

S.A.

ΠΗΓΗ