HSBC: Πως θα είναι η Ελλάδα το 2015… Θα έχει βγει από το ευρώ, θα έχει ανακάμψει οικονομικά και θα αποτελεί επενδυτικό παράδεισο…

Ένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας ή ένα σενάριο ολοένα και πιο ρεαλιστικό;

Η απορία γι’ αυτό που περιγράφει ότι θα συμβεί στην Ελλάδα το 2015 ο επικεφαλής οικονομολόγος της HSBC, Stephen King....
δεν θα λυθεί τώρα αλλά είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η προσέγγιση του, την ώρα μάλιστα που η μεγαλύτερη τράπεζα στον κόσμο βρίσκεται στην καρδιά των ελληνικών εξελίξεων.

Ο King υποστηρίζει ότι στο τέλος του 2015 η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να κοιτάξει πίσω με κάποια ικανοποίηση για τα πρόσφατα επιτεύγματά της. Ο υπόλοιπος κόσμος, που άλλοτε ήταν τόσο απελπισμένος από την Αθήνα, θα θεωρεί τη χώρα ως την «Ελληνική τίγρη". Η χρηματιστηριακή της αγορά, η οποία είχε υποχωρήσει κατά 90% την περίοδο από το 2007 μέχρι τους πρώτους μήνες του 2013, θα κάνει ένα σημαντικό άλμα. Τα επιτόκια δανεισμού της κυβέρνησης, τα οποία ήταν κάποια στιγμή στην… οικονομική στρατόσφαιρα, θα είναι πλέον πολύ χαμηλότερα από ό, τι στην Ιταλία ή την Ισπανία. Η Ελλάδα θα δώσει την ευκαιρία σε Κίνα και Ινδία για χρυσές επενδύσεις.

Έχοντας διακόψει τους δεσμούς της με την Ευρώπη, η Ελλάδα θα βρει νέες πηγές οικονομικής στήριξης στις βαθιές τσέπες των Ρώσων - οι οποίοι σχεδιάζουν να φτιάξουν ένα γιγαντιαίο τερματικό σταθμό φυσικού αερίου στη Θεσσαλονίκη στο τέλος του νέου αγωγού - και των Κινέζων.

Ακόμη και κατά τη διάρκεια της καταστροφής, η Κίνα είχε δείξει τον ενθουσιασμό της για ότι θυμίζει Ελλάδα: Η Cosco έχει μεταφερθεί στον σταθμό εμπορευματοκιβωτίων του Πειραιά και το λιμάνι έχει καθιερωθεί ως το κέντρο για τα κινεζικά προϊόντα στη νοτιοανατολική Ευρώπη, στην Ανατολή και στη Βόρεια Αφρική (παρά τις ενστάσεις της Τουρκίας). Εν τω μεταξύ, η Ελλάδα προωθεί στην ταχύτατα αναπτυσσόμενη κινεζική αγορά το ελαιόλαδο της, σε χαμηλότερες τιμές σε σχέση με τη Νότια Ευρώπη, εξαιτίας της ανταγωνιστικής συναλλαγματικής ισοτιμίας.

Η απόφαση της Αθήνας να φύγει από την ευρωζώνη - και την ΕΕ - είχε γίνει με βαριά καρδιά. Οι Έλληνες ήθελαν να είναι μέρος της Ευρώπης, αλλά οι συνέπειες της οικονομικής ερήμωσης γίνονταν όλο και περισσότερο αισθητές. Βέβαια, ορισμένοι από τους πολιτικούς δεν έλεγαν όλη την αλήθεια και οι πλουσιότεροι πολίτες είχαν βρει τρόπους να διαφύγουν της εφορίας. Ωστόσο, μετά από τρία χρόνια ερήμωσης, είχε έρθει η ώρα η χώρα να προχωρήσει.

Αρχικά, η εισαγωγή της «νέας δραχμής» έμοιαζε με καταστροφή. Οι Έλληνες είχαν αποσύρει όλα τους τα χρήματα από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν την υποτίμηση των καταθέσεων τους, καθώς το νέο νόμισμα έχασε άμεσα το ήμισυ της αξίας του έναντι του ευρώ. Η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε περαιτέρω κατά 8%, ενώ η τραπεζική κρίση ολοένα και επιδεινωνόταν. Ωστόσο, με την εισαγωγή νέων κεφαλαίων, μετατρέπεται σταδιακά σε μία ταχέως αναπτυσσόμενη οικονομία στον κόσμο. Η Ελλάδα είχε καταφέρει να απομονωθεί από το ίδιο το σύστημα των διεθνών κεφαλαιαγορών. Μέσα σε λίγους μήνες, η οικονομική κατάρρευση είχε ανακοπεί.

Ο πληθωρισμός κάλπαζε, ενώ ταχεία αύξηση των τιμών των εισαγωγών έφερε μεγάλες απαιτήσεις για αύξηση μισθών. Αλλά με όπλο την απουσία στήριξης από πρώην Ευρωπαίους εταίρους της, η ελληνική κυβέρνηση έπεισε τους πολίτες ότι η λιτότητα και η συγκράτηση των μισθών ήταν απαραίτητα για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Μέσα σε λίγους μήνες υπήρχαν σημάδια της ανάκαμψης των εξαγωγών. Η οικονομία σιγά-σιγά αλλάζει.

Αλλά αυτό ήταν μόνο η αρχή. Μετά την κατάρρευση της συναλλαγματικής ισοτιμίας, και την τελική συμφωνία ανταλλαγής χρέους, η Ελλάδα καθιερώνεται γρήγορα ως ένας εξαιρετικά ελκυστικός προορισμός για τους ξένους επενδυτές, ιδιαίτερα μετά τις μεταρρυθμίσεις στον εργασιακό τομέα. 

Δεδομένου ότι οι επενδύσεις έρχονται, τα αιτήματα της αντιπολίτευσης και των συνδικαλιστικών οργανώσεων καταρρέουν. Κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει την ξαφνική και ευπρόσδεκτη μείωση της ανεργίας χάρη σε μια εισροή των ξένων χρημάτων.

Στην Ευρώπη εκλαμβάνεται αυτό ως μία αναγέννηση, ενώ προκαλείται φόβος για την πολιτική τάξη. 

Οι πολιτικοί αν και είχαν προειδοποιήσει επανειλημμένα για το κόστος εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη και την ΕΕ, οι φωνές αυτές ποτέ δεν εισακούστηκαν.

Μετά από αυτήν την επιτυχία στην Ελλάδα, κόλαση ξεσπά στις χρηματοοικονομικές αγορές της ευρωζώνης. Η Γερμανία απαιτεί ακόμα περισσότερη λιτότητα από την Ισπανία και την Ιταλία, καθώς οι οικονομίες τους αντιμετωπίζουν το τέταρτο έτος ύφεσης. Με τους επενδυτές να εκτιμούν ολοένα και πιο συχνά την πιθανότητα μιας ισπανικής ή ιταλικής αποχώρησης από το ευρώ, το κόστος δανεισμού για τις νότιες ευρωπαϊκές χώρες αυξάνεται δραματικά. Η διαφορά μετά ελληνικής επιτυχίας και ισπανικής και ιταλικής αποτυχίας είναι τόσο εμφανής, που οι Ισπανοί και οι Ιταλοί αρχίζουν να ζητούν τη δική τους έξοδο διαφυγής.

Οι Γερμανοί, εν τω μεταξύ, αρχίζουν να αναρωτιούνται τι πήγε τόσο άσχημα. Νόμιζαν ότι η λιτότητα θα καθαρίσει από όλα τα δεινά. Η Bundesbank είχε αντιταχθεί σθεναρά στα προγράμματα που προσφέρουν στήριξη στα ασθενέστερα μέλη του ευρώ, φοβούμενη τη δημοσιονομική διολίσθηση. 

Ωστόσο, με την προοπτική της αποσύνθεσης του ευρώ, ο κίνδυνος για τη Γερμανία είναι προφανής. 

Μια τεράστια αύξηση της αξίας του νομίσματός της είναι αρκετή για να αντισταθμίσει τα τεράστια οφέλη της γερμανικής βιομηχανίας.

Η Angela Merkel, η μεγάλη κυρία της ευρωπαϊκής πολιτικής, αναγνώρισε τον κίνδυνο. Ο εξαναγκασμός της Ελλάδας για έξοδο από το ευρώ ήταν ένα λάθος. Το κόστος στήριξης της Ελλάδας θα μπορούσε να υπερκαλυφθεί από τα οφέλη. Η κ. Merkel αντιμετωπίζει ένα τεράστιο δίλημμα: ώθηση για μια δημοσιονομική ένωση που θα κλείδωνε για πάντα τις μεταβιβαστικές πληρωμές, ή έξοδο από το ευρώ, με ότι συνεπάγεται αυτό για τη γερμανική βιομηχανία. Στην προσπάθεια της όμως να τιμωρήσει την Ελλάδα, κατέληξε να μην έχει ευχέρεια επιλογής. Το Βερολίνο είχε στόχο την Ελλάδα, αλλά πυροβόλησε τον εαυτό του στο πόδι.

Ο King καταλήγει ότι αυτό το φανταστικό σενάριο δεν έχει κάποιο ιδιαίτερο λόγο ότι τα γεγονότα που περιγράφονται θα συμβούν κάπως έτσι. Αλλά η ιδέα ότι η Ελλάδα μπορεί να φύγει από το ευρώ και ότι οι υπόλοιποι θα συνεχίσουν «ευτυχισμένοι» είναι λάθος. Η αποχώρηση μπορεί τελικά να είναι μια απάντηση στις δυσκολίες της Ελλάδας, αλλά προκαλεί σοβαρά ερωτήματα για όλους τους άλλους.

bankingnews.gr