Η Ελλάδα μέρος του αμερικανικού «Star Wars»

Ανώτεροι αξιωματούχοι του Αμερικανικού Πενταγώνου δήλωσαν ότι πλησιάζουν στην επίτευξη συμφωνίας για τη κατασκευή ενός βασικού επίγειου σταθμού ραντάρ, πιθανότατα στην Τουρκία ή τη Βουλγαρία. Η πολιτική ηγεσία της Βουλγαρίας φοβάται πυραυλική επίθεση από το Ιράν.

Η εγκατάσταση του μεγάλης ισχύος ραντάρ Χ-band θα επιτρέψει την ενεργοποίηση της πρώτης φάσης της αντιπυραυλικής ασπίδας τον επόμενο χρόνο.

Την ίδια στιγμή, ο στρατός των ΗΠΑ συνεργάζεται με το Ισραήλ και τους συμμάχους στον Περσικό Κόλπο για την κατασκευή και αναβάθμιση των πυραυλικών αμυντικών δυνατοτήτων τους. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εγκατέστησαν έναν σταθμό ραντάρ στο έδαφος του Ισραήλ το 2008 και αναζητούν να το τοποθετήσουν άλλον έναν σε μια αραβική χώρα στην περιοχή του Κόλπου. Το ραντάρ αυτό θα είναι κρίσιμο στοιχείο στην έγκαιρη προειδοποίηση για τυχόν πυραυλικές εκτοξεύσεις από το Ιράν, και θα βελτιώσει την απόδοση της κατάρριψης ενός πυραύλου.

Η πυραυλική άμυνα στην Ευρώπη, το Ισραήλ και στον Κόλπο βρίσκεται σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης, αλλά είναι όλα σχεδιασμένα για να συνδένται με το σύστημα διοίκησης και ελέγχου που διαχειρίζεται ο στρατός των ΗΠΑ, ή σε συνεργασία με αυτόν. Το ισραηλινό ραντάρ για παράδειγμα, βρίσκεται σε λειτουργία από το προσωπικό των ΗΠΑ και είναι ήδη επιχειρησιακό, παρέχοντας πληροφορίες στα πλοία του Ναυτικού των ΗΠΑ που δραστηριοποιούνται στη Μεσόγειο.

Στο σύνολό τους, οι πρωτοβουλίες αυτές αποτελούν μια προσπάθεια για τον περιορισμό της αυξανόμενης ικανότητας του Ιράν στην πυραυλική τεχνολογία - ίσως μια μέρα με πυρηνικές κεφαλές που θα στοχεύουν ολόκληρη τη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων των αμερικανικών δυνάμεων που σταθμεύουν εκεί, αναφέρουν οι αμερικανοί αναλυτές.

Το σχέδιο της αντιπυραυλικής ασπίδας γεννήθηκε επίσημα κατά την θητεία του πρώην Προέδρου Ρόναλντ Ρήγκαν, ο οποίος περιέγραψε το όραμά του για την υπεράσπιση έναντι μιας πιθανής σοβιετικής πυρηνικής επίθεσης στην ομιλία το 1983 - το «Star Wars». Η ανάπτυξή του προγράμματος επιταχύνθηκε κατά τη διάρκεια της θητείας του Τζορτζ Μπους, ο οποίος είδε την πυραυλική άμυνα ως έναν τρόπο για να αποτρέψει τις αναδυόμενες πυρηνικές δυνάμεις - Ιράν και Βόρεια Κορέα.

Το πρόγραμμα επεκτάθηκε περαιτέρω υπό τον πρόεδρο Ομπάμα, παρά τον σκεπτικισμό που εξέφρασε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας το 2008, σχετικά με τη σκοπιμότητα και την οικονομική προσιτότητα του σχεδίου για μια πυραυλική ασπίδα στην Ευρώπη.

Τον προηγούμενο Σεπτέμβριο, ο Ομπάμα ανακοίνωσε ότι αντί να εγκαταλείψει την ιδέα, το Αμερικανικό Πεντάγωνο θα κατασκευάσει ένα πολύ πιο εκτεταμένο και ευέλικτο σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας στην Ευρώπη, που θα κατασκευαστεί σε διαδοχικές φάσεις μέχρι το 2020.

Η πυραυλική άμυνα για την Ευρώπη έχει ληφθεί υπόψη και στη συζήτηση της Γερουσίας για τη νέα συνθήκη μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας, για τη μείωση των εξοπλισμών. Η Ρωσία αντιτίθεται σθεναρά την Ευρωπαϊκή ασπίδα, και μερικοί Ρεπουμπλικανικοί γερουσιαστές αναφέρουν ότι η συνθήκη θα μπορούσε να περιορίσει το πρόγραμμα.

Από το προηγούμενο έτος, το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ έχει αναπτύξει αντιτορπιλικά και καταδρομικά της κατηγορίας Aegis, εξοπλισμένα με βαλλιστικά συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας, που περιπολούν στη Μεσόγειο Θάλασσα. Τα πλοία, που χαρακτηρίζονται από το σύστημα του ραντάρ Spy-1 και το σύστημα αναχαίτισης Standard Missile-3, θα αποτελέσουν τη ραχοκοκαλιά της ασπίδας του Ομπάμα στην Ευρώπη.

Σε αντίθεση με τις σταθερές βάσεις του αντιπυραυλικού συστήματος, τα πλοία μπορούν εύκολα να μετακινηθούν σε περιοχές που θεωρούνται ότι κινδυνεύουν από επίθεση.

Ένα άλλο πλεονέκτημα των πλοίων Aegis είναι ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμα και για άλλες αποστολές, όπως το κηνύγι των πειρατών ή υποβρυχίων, αντί να περιμένουν μια πυραυλική επίθεση που ίσως δεν πραγματοποιηθεί ποτέ, αιτιολογούν αμερικανοί αναλυτές.

Ανώτατοι αξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ αναφέρουν τα πλοία με το σύστημα Aegis ώς μία πλατφόρμα BMD, στην οποία δεν υπάρχει περιθώριο για λάθος. Ένα ή δύο πλοία Aegis περιπολούν ταυτόχρονα στην Ανατολική Μεσόγειο. Σύμφωνα με αξιωματούχους του Αμερικανικού Πενταγώνου, αυτός ο αριθμός θα μπορούσε τελικά να τριπλασιαστεί, ανάλογα με τη διαφαινόμενη απειλή από το Ιράν.

Φωτογραφία: Το αντιτορπιλικό USS Porter (DDG 78) της κατηγορίας Aegis σε μία παλαιότερη επίσκεψη ρουτίνας στην Κρήτη - U.S. Navy photo



Ο Ομπάμα σχεδιάζει να διπλασιάσει σχεδόν τον αριθμό των πλοίων Aegis, σε 38 μονάδες μέχρι το 2015.

Σύμφωνα με τον Ναύαρχο Henry B. Harris, διοικητής του αμερικανικού 6ου Στόλου που εδρεύει στη Νάπολη της Ιταλίας, μια επιλογή θα ήταν ο ελλιμενισμός των πλοίων Aegis σε λιμένες στην Ευρώπη, αντί να πλέουν διαρκώς προς και από τις Ηνωμένες Πολιτείες στην Μεσόγειο.

Ο τουρκικός ναύσταθμος του Ακσάζ είναι ένας από τους πιθανούς λιμένες φιλοξενίας.

Αμερικανοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι και αναλυτές υποστηρίζουν ότι είναι εύκολο να υπάρξει ένα εφιαλτικό σενάριο σε σχέση με το μέλλον του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, για το οποίο οι δυτικές δυνάμεις φοβούνται πως στοχεύει στην ανάπτυξη ενός πυρηνικού όπλου, ενώ το Ιράν επιμένει ότι είναι εντελώς ειρηνικό. Σε μια προσπάθεια να απενεργοποιήσει το πρόγραμμα, το Ισραήλ ξεκινά μια προληπτική επίθεση κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν. Διάφορα σενάρια μιας τέτοιας επίθεσης έχουν παρουσιαστεί στην 3η ηλεκτρονική έκδοση του fox2magazine. Οι Ιρανοί ανταποδίδουν με ένα κύμα συμβατικών πυραύλων, όχι μόνο κατά του Ισραήλ, αλλά και κατά των στρατιωτικών δυνάμεων των ΗΠΑ που σταθμεύουν στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή.

Εάν το Ιράν ξεκινήσει στην πραγματικότητα μια πυραυλική επίθεση κατά της Ευρώπης, δεν θα είναι μόνο ένας ή δύο πύραυλοι, ή μια χούφτα, ανέφερε ο υπουργός Αμυνας Ρόμπερτ Γκέιτς ενώπιον του Κογκρέσου τον προηγούμενο Ιούνιο. Μια επίθεση με εκατοντάδες πυραύλους θα μπορούσε γρήγορα να συγκλονίσει την πυραυλική ασπίδα του Μπους για την Ευρώπη.

Το σχέδιο του Μπους ήταν 10 επίγεια συστήματα αναχαίτισης στην Πολωνία και μία μεγάλη εγκατάσταση ραντάρ στην Τσεχική Δημοκρατία. Είχε σχεδιαστεί για να καταρρίψει ακόμα και διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους που προέρχονται από το Ιράν κατά της Ευρώπης ή των Ηνωμένων Πολιτειών.

Oi μεταγενέστερες εκτιμήσεις των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι προσπάθειες του Ιράν για την κατασκευή ενός πυραύλου μεγάλου βεληνεκούς, προχωρούν με αργό ρυθμό. Σήμερα, εκτιμούν ότι το Ιράν πορεί να αναπτύξει το νωρίτερο το 2015, και μόνο με τη βοήθεια μιας άλλης χώρας, διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους, ικανούς να φθάσουν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ακόμη και τότε, το Ιράν θα χρειαστεί κατά πάσα πιθανότητα πολύ περισσότερο χρόνο για να κατασκευάσειε ένα αξιόπιστο οπλοστάσιο ICBM, το οποίο μπορεί να είναι όμως ιδιαίτερα αναποτελεσματικό στα αρχικά στάδια της ανάπτυξης.

Αντίθετα, το Ιράν διαθέτει ήδη ένα μεγάλο απόθεμα από βλήματα με βεληνεκές έως και 1.200 μίλια – θέτοντας τη νοτιοανατολική Ευρώπη σε κίνδυνο.

Ο Ομπάμα ανακοίνωσε τον προηγούμενο Σεπτέμβριο ότι το Πεντάγωνο θα αντικαταστήσει το σχέδιο του Μπούς για την Ευρώπη, με αυτό που αποκάλεσε ως μία σταδιακή προσέγγιση. Η πρώτη φάση τίθεται επίσημα σε λειτουργία το αμέσως επόμενο έτος (2010). Τα πλοία Aegis , οπλισμένα με δεκάδες πυραύλους SM-3, θα περιπολούν στη Μεσόγειο και την Μαύρη, και θα συνδεθούν με το ραντάρ υψηλής ισχύος που προβλέπεται για τη Νότια Ευρώπη.

Η επόμενη φάση θα ξεκινήσει το 2015. Η Ρουμανία συμφώνησε να φιλοξενήσει στο έδαφός της ένα χερσαίο σύστημα Aegis.

Το 2018, το σύστημα θα επεκταθεί περαιτέρω με άλλο ένα επίγειο σύστημα Aegis στην Πολωνία, καθώς και μια νέα γενιά πυραύλων SM-3 και επιπλέον αισθητήρες. Η ασπίδα έχει προγραμματιστεί να γίνει πλήρης μέχρι το 2020, με την προσθήκη ενός ακόμα πιο προηγμένου SM-3. Για την αποτελεσματικότητα του πυραύλου υπάρχει έντονος κριτικός αντίλαλος.

Μέχρι πέρυσι, το Αμερικανικό Πεντάγωνο θεωρούσε ότι ένα οπλοστάσιο με 147 SM-3 θα ήταν επαρκής για την παγκόσμια πυραυλική άμυνα. Σήμερα, η κυβέρνηση Ομπάμα εξετάζει το ενδεχόμενο του τριπλασιασμού του αριθμού, έως και 436 SM-3 το 2015.

Το Αμερικανικό Πεντάγωνο λέει ότι ο σκοπός του ευρωπαϊκού συστήματος πυραυλικής άμυνας είναι τριπλός: να προστατεύσει την Ευρώπη, να προστατεύσει τις δυνάμεις των ΗΠΑ που σταθμεύουν εκεί και να αποτρέψει το Ιράν από την περαιτέρω ανάπτυξη του πυραυλικού προγράμματος.

Οι Σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, μπορούν τελικά να συνδέσουν το δικό τους, πιο περιορισμένο σύστημα πυραυλικής άμυνας, στην παγκόσμια αμερικανική ασπίδα.

Το Αμερικανικό Πεντάγωνο λέει ότι οι χώρες που παρέχουν την επικράτειά τους για το ραντάρ και το σύστημα αναχαίτισης, θα λάβουν πιθανόν χρηματικά ποσά από τις ΗΠΑ.

Αμερικανοί αξιωματούχοι αναφέρουν ότι είναι δύσκολο να δοθεί μια συνολική εκτίμηση για το τι θα κοστίσει η κατασκευή και η λειτουργία της ευρωπαϊκής ασπίδας, δεδομένου ότι τα πλοία Aegis και τα άλλα συστατικά, είτε υπάρχουν ήδη ή επρόκειτο να κατασκευαστούν έτσι κι αλλιώς για τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις. Το σύστημα απαιτεί έναν απροσδιόριστο αριθμό νέων πυραύλων SM-3, οι οποία κοστίζουν από 10 έως 15 εκατομμύρια δολάρια ο καθένας.


Η ελληνική εμπλοκή


Τον προσεχή Νοέμβριο, κατά τη διάρκεια μιας συνόδου κορυφής στη Λισαβόνα, τα μέλη του ΝΑΤΟ θα ψηφίσουν για το αν θα παραχωρήσουν τη επικράτειά τους για την πυραυλική άμυνα.

Αν συμβεί αυτό, οι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ θα συνδέσουν τα δικά τους συστήματα - κυρίως το σύστημα Patriot αλλά και άλλα επίγεια συστήματα - στο ευρύτερο αμερικανικό πλαίσιο.

Η συνδυασμένη άμυνα θα διαθέτει σε ένα "ανώτερο στρώμα" τον SM-3 στο πλαίσιο του Terminal High Altitude, ή THAAD, που λειτουργεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες, το οποίο θα αναχαιτίζει τους εχθρικούς πυραύλους στο διάστημα ή στην ανώτερη ατμόσφαιρα. Ένα "κατώτερο στρώμα" αποτελούμενο από το σύστημα Patriot, θα παρέχει ένα δεύτερο επίπεδο άμυνας, πιο κοντά στο έδαφος.

Ο άνω συνδυασμός παρέχει περισσότερες από μία ευκαιρία για να αναχαιτιστεί ένας πύραυλος, με πολύ υψηλά επίπεδα πιθανότητας επιτυχίας.

Φωτογραφία: Δύο τετραπλοί εκτοξευτές του συστήματος Patriot, στο Τατόι στις 30 Ιουλίου 2004 (Photo LIFE).



Η Ελλάδα διαθέτει το σύστημα Patriot. Συνολικά η χώρα προμηθεύτηκε κατά το παρελθόν 6 συστήματα από τις Ηνωμένες Πολιτείες, με χρήματα του φορολογούμενου πολίτη.

Η αναθεώρηση του ΕΜΠΑΕ προβλέπει διπλασσιασμό των κονδυλίων για την απόκτηση συστημάτων αντιπυραυλικής άμυνας - το σύστημα Patriot.

Περίπου 350 εκατομμύρια ευρώ επιπλέον θα στοιχίσει στον φορολογούμενο πολίτη της Ελλάδος το αμερικανικό πρόγραμμα «Star Wars».

Η Ελλάδα έχει διαμηνύσει κατά το παρελθόν προς την αμερικανική πλευρά πως ενδιαφέρεται να αναλάβει ενεργό ρόλο στο υπό δημιουργία σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας του ΝΑΤΟ.


POB

Πηγή





Share