«Σφουγγάρια» τοξικών

 

 

Τα τρόφιμα-βολβοί που αρδεύονται με ρυπασμένο από βαρέα μέταλλα νερό απορροφούν σε μεγάλα ποσοστά την τοξικότητα, ακόμη κι αν καλλιεργούνται σε «καθαρά» εδάφη

Αυτό, που χρόνια τώρα αποτελεί «κοινό μυστικό» της ακαδημαϊκής κοινότητας, αποδεικνύεται πλέον έμπρακτα από μελέτη που διενεργήθηκε από το Εργαστήριο Χημείας Τροφίμων του Πανεπιστημίου Αθηνών και δημοσιεύτηκε στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό «Ecotoxicology and Environmental Safety».

 

Οι ερευνητές (Σωτήρης Στασινός, Γιάννης Ζαμπετάκης) δημιούργησαν ένα μικρό θερμοκήπιο όπου προσομοιώθηκαν οι καλλιεργητικές συνθήκες που επικρατούν σε περιοχές της χώρας με ρυπασμένο υδροφόρο ορίζοντα, όπως η περιοχή του Ασωπού ποταμού στη Βοιωτία και η Μεσσαπία στην Εύβοια.

 

Στο θερμοκήπιο αυτό καλλιεργήθηκαν φυτά-βολβοί (καρότα, πατάτες και φρέσκα κρεμμύδια) για τέσσερις μήνες, χρησιμοποιώντας έξι διαφορετικές γραμμές άρδευσης. Καθεμία από αυτές παρείχε στα φυτά ένα από τα παρακάτω διαλύματα εξασθενούς χρωμίου και νικελίου: 0 μg/l (καθαρό νερό ελέγχου, control), 10 μg/l, 20 μg/l, 50 μg/l, 100 μg/l και 250 μg/l. Η καλλιέργεια των φυτών έγινε σε χώμα μη ρυπασμένο στο παρελθόν από βαρέα μέταλλα. Τα ευρήματα είναι εντυπωσιακά. Τα επίπεδα του ολικού χρωμίου αυξήθηκαν στα φύλλα κρεμμυδιών σε ποσοστά από 50% έως 200% σε φυτά που είχαν ποτιστεί με νερό με εξασθενές χρώμιο.

 

Τοξικότητα

 

Οι επιστήμονες διευκρινίζουν ότι μέσα στο φυτό το εξασθενές χρώμιο μετατρέπεται στο πιο ακίνδυνο τρισθενές, που αποτελεί απαραίτητο ιχνοστοιχείο για τον οργανισμό. Παρ' όλα αυτά, από κάποια επίπεδα και πάνω καθίσταται τοξικό. Αντίθετα, το νικέλιο θεωρείται τοξικό ακόμη και σε μικρές ποσότητες. Για τα δύο αυτά βαρέα μέταλλα η νομοθεσία έχει θεσπίσει όρια ασφαλείας για το νερό, όχι όμως για τα τρόφιμα.

Κατά το ίδιο πείραμα, τα επίπεδα νικελίου αυξήθηκαν στα κρεμμύδια και τις πατάτες από 30% έως 90% σε φυτά που είχαν ποτιστεί με νερό που περιείχε νικέλιο από 10 έως 250 μg/l.

Σε παρεμφερή ευρήματα είχαν καταλήξει και οι επίσημες μετρήσεις που είχε διενεργήσει ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) ένα χρόνο πριν. Σε τρόφιμα-βολβούς της Βοιωτίας ανιχνεύονταν επίπεδα βαρέων μετάλλων αυξημένα 5-12 φορές συγκριτικά με τρόφιμα άλλων περιοχών της Ελλάδας. Ο φορέας συμπέραινε ότι είναι ασφαλή για κατανάλωση, στηρίζοντας την άποψή του στο γεγονός ότι δεν υπάρχουν ακόμα θεσμοθετημένα όρια για το νικέλιο και το χρώμιο στα τρόφιμα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η EFSA (Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων) υποστηρίζει ότι όταν καταπίνουμε νικέλιο πάνω από 0,008 mg ανά κιλό σωματικού βάρους, τότε προκαλείται τουλάχιστον δερματίτιδα.

 

Της ΝΑΝΤΙΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ

 

http://www.enet.gr/